خطای آزمایش

۳۶

۰۵/۰

۰۱/۰

ضریب تغییرات

-

۸۵/۱۲

۴۸/۶

** معنی دار در سطح ۱%
۱-۶-۴ تعداد شاخساره
۱-۱-۶-۴ اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره
در بررسی اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره، نشان داد که بیشترین تعداد شاخساره (۴۹/۲ شاخساره) در ریزنمونه میان گره ساقه بدست آمد که با تعداد شاخساره در ریزنمونه برگ اختلاف معنی داری در سطح ۵ درصد آزمون دانکن نشان داد (نمودار ۲۹-۴).
نمودار ۲۹-۴ اثر ریزنمونه بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم
۲-۱-۶-۴ اثر محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره
نتایج اثر محیط کشت اندام زایی بر تعداد شاخساره، نشان داد که بیشترین تعداد شاخساره (۹۰/۳ شاخساره) در محیط کشت اندام زایی MS حاوی ۵/۰ میلی گرم در لیتر TDZ بدست آمد (شکل ۵-۴) که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد. کمترین تعداد شاخساره مربوط به تیمار شاهد (بدون هورمون) بود (نمودار ۳۰-۴).
نمودار ۳۰-۴ اثر محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم
۳-۱-۶-۴ اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر تعداد شاخساره
اثر برهمکنش دو عامل ریزنمونه و محیط کشت اندام زا نشان داد که بیشترین تعداد شاخساره (۴۰/۵ شاخساره) از ریزنمونه میان گره ساقه در محیط کشت اندام زایی MS حاوی ۵/۰ میلی گرم در لیتر TDZ بدست آمد که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد. در تیماری که هورمون های BAP و KIN به صورت ترکیبی به کار برده شد (۵/۰ میلی گرم در لیتر BAP + 5/0 میلی گرم در لیتر KIN) تعداد شاخساره بیشتری (شکل ۶-۴) نسبت به استفاده از این هورمون ها به صورت جداگانه مشاهده گردید. کمترین تعداد شاخساره مربوط به تیمارهای شاهد (بدون هورمون) بود (نمودار ۳۱-۴).
نمودار ۳۱-۴ برهمکنش اثر ریزنمونه و محیط کشت باززایی بر تعداد شاخساره در باززایی مستقیم
۲-۶-۴ طول شاخساره
۱-۲-۶-۴ اثر ریزنمونه بر طول شاخساره
در بررسی نتایج اثر ریزنمونه بر طول شاخساره نخود شیرین مشاهده شد ریزنمونه میان گره ساقه دارای طول شاخساره بیشتری نسبت به برگ بود و در سطح ۵ درصد آزمون دانکن معنی دار بود (نمودار ۳۲-۴).
نمودار۳۲-۴ اثر ریزنمونه بر طول شاخساره در باززایی مستقیم
۲-۲-۶-۴ اثر محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره
نتایج اثر محیط کشت اندام زایی بر طول شاخساره در باززایی مستقیم نخود شیرین نشان داد که طول بلندترین شاخساره (۹۶/۲ سانتیمتر) در محیط کشت اندام زایی MS همراه با ۵/۰ میلی گرم در لیتر TDZ بدست آمد که با سایر تیمارها تفائت معنی داری نشان داد. کمترین طول شاخساره مربوط به تیمار شاهد (بدون هورمون) بود (نمودار ۳۳-۴).
نمودار ۳۳-۴ اثر محیط کشت باززایی بر طول شاخساره در باززایی مستقیم
۳-۲-۶-۴ اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره
نتایج اثر برهمکنش دو عامل ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره نشان داد که طول بلندترین شاخساره (۶۳/۴ سانتیمتر) از ریزنمونه میان گره ساقه در محیط کشت MS همراه با ۵/۰ میلی گرم در لیتر TDZ بدست آمد که با سایر تیمارها تفاوت معنی داری نشان داد. با افزایش غلظت BAP و KIN در هر دو ریزنمونه میان گره ساقه و برگ، طول شاخساره افزایش یافت. کمترین طول شاخساره مربوط به تیمار شاهد (بدون هورمون) در هر دو ریزنمونه بود (نمودار ۳۴-۴).
نمودار ۳۴-۴ اثر برهمکنش ریزنمونه و محیط کشت اندام زا بر طول شاخساره در باززایی مستقیم

شکل ۵-۴ تشکیل شاخساره در آزمایش اندام زایی مستقیم از ریزنمونه میان گره ساقه در محیط کشت MS حاوی ۵/۰ میلی گرم در لیتر TDZ.
شکل ۶-۴ اندام زایی مستقیم در محیط کشت MS حاوی ۵/۰ میلی گرم در لیتر BAP + 5/0 میلی گرم در لیتر KIN.
۷-۴ ریشه زایی
بعد از این که شاخساره ها به اندازه لازم برای ریشه دار شدن آماده شدند، آن ها را در محیط کشت های تهیه شده به منظور ریشه زایی انتقال یافتند (جدول ۱۰-۳). بعد از ۱۰ روز که در محیط کشت ریشه زایی همراه با هورمون های مختلف قرار گرفتند، جهت ادامه ریشه زایی به محیط کشت MS عاری از هورمون زیرکشت شدند و پس از گذشت ۴ هفته از کشت، شاخص های تعداد ریشه و طول ریشه اندازه گیری شد.

( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

نتایج جدول تجزیه واریانس نشان داد غلظت محیط کشت پایه، نوع هورمون های بکار رفته و برهمکنش آنها در تعداد ریشه و طول ریشه در سطح احتمال ۱% معنی دار بود (جدول ۱۰-۴).
جدول ۱۰-۴ تجزیه واریانس تعداد ریشه و طول ریشه در آزمایش ریشه زایی از شاخساره

منابع تغییرات

درجه آزادی

میانگین مربعات

تعداد ریشه

طول ریشه

الف- تلاش مدیریت در ایجاد همسوئی و هماهنگی میان اهداف سازمانی و اهداف فردی با بهره گرفتن از همه عوامل مؤثر و از جمله تأکید بر به کار گیری مهارت انسانی در مدیریت سازمان.
ب- کاهش جنبه های بوروکراتیک سازمان به گونه ای که فرصت رشد و بلوغ و احساس قدرت و مشارکت را به کارکنان سازمان بدهد.
ج- معنیدار کردن نظام ارزشیابی عملکرد کارکنان و توریع فرصتها و امکانات و برخورداریهای سازمانی بر اساس عملکرد آنان.
د- توجه به ماهیت شغل به جای تأکید صرف بر محیط کار و تلاش برای ارزشمند کردن مشاغل و در نتیجه جلوگیری از خود بیگانگی افراد در سازمان،

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

۲-۵-پیشینه و بحث نظری در مورد بی تفاوتی(بی تفاوتی اجتماعی در ایران):
بی تفاوتی ترجمه ای از واژه انگلیسیِ اپسی ^[۳] برگرفته از ریشه کلمه (اپسای^[۴]) است که خود، واژه ای یونانی و در ادبیات فلاسفه رواقی برای نشان دادن بی تفاوتی نسبت به چیزی که فرد مسئول آن نیست به کار رفته بود. این واژه ترجمه های گوناگونی را درحوزه های علمی مختلف زبان فارسی یافته است. بی علاقگی و خونسردی(ابراهیم زاده، ۱۳۵۱)، بی دردی فاطمی، ۱۳۶۴)، دلمردگی(بریجانیان،۱۳۷۱)، بیتفاوتی (عظیمی، ۱۳۵۰ ؛ شاملو، ص ۱۰۳)
از جمله اینگونه مفهوم سازی ها در برگردانِ این واژه به فارسی هستند که البته واژه آخر، متعارف تر بوده است. افزودن پسوند «اجتماعی» به واژه «بی تفاوتی»، اصطلاحی مهم در ادبیات علوم اجتماعی را با عنوان بی تفاوتی اجتماعی ^[۵] مطرح ساخته است. در زبان فارسی از این اصطلاح ترکیبی نیز ترجمه های گوناگونی شده است، چنانکه دادگران
این اصطلاح را «بی قیدی اجتماعی» ترجمه کرده(روشبلاو و بورونیون ، ۱۳۷۱)، فیروزبخت و بیگی(۱۳۷۴) این واژه را«بی احساسی»ترجمه کرده و در معنای روان شناختی آن گنجانده اند. ساروخانی(۱۳۷۶) نیز آن را«بی حالی» یا «بی عاطفگی اجتماعی» ترجمه و به عنوان یکی از مظاهر و مسائل خاص جامعه جدید شهری تعریف نموده است و به عنوان یک مثال خاص تاریخی، واقعه سال ۱۹۶۴ ایالات متحده را مثال آورده که در جریان آن، لااقل ۳۸ نفر شاهد کشتار زنی در شهر نیویورک بودند، بدون آنکه کوچکترین واکنشی نشان دهند . با تمام اینها اشاره ها به بی تفاوتی اجتماعی در ایران در همین حدود بوده و به ندرت در مورد آن کاوش های نظری عمیقی صورت گرفته است. در تعریف جامعه شناختی مفهوم«بی تفاوتی»، برخی نویسندگان از مفاهیم مقابل آن مانند مشارکت و درگیری استفاده کرده اند(مسعودنیا، ۱۳۸۰)، از اینرو بیتفاوتی با عزلت گزیدن و فقدان مشارکت درحدانتظار، هممعنی قرارگرفته است. برخی دیگر نیز نوع دوستی را در مقابل بیتفاوتی قرار داده به تحلیل و پژوهش در باب آن پرداختهاند(کلانتری و همکاران، ۱۳۸۶). محققانی چند، بیتفاوتی اجتماعی را مترادف با عزلت گزینی، بی علاقگی و عدم مشارکت افراد در اشکال متعارف اجتماعی معنا کرده ، و در تحلیل خود آن را مقابل علاقه اجتماعی^[۶] درگیری در فعالیت های اجتماعی، روان شناختی، و سیاسی فرار داده است (دث و الف،۲۰۰۰).
پیشینه پژوهش در باب بیتفاوتی اجتماعی، غالباً از منظر سیاسی مورد توجه قرار گرفته است گنس^[۷] (۱۹۹۲) به بررسی رابطه میان مشارکت سیاسی و بیتفاوتی پرداخته و با توجه به کاهش علاقه افراد به پیگیری مسائل سیاسی جامعه خود، بیتفاوتی را به عنوان مسألهای مهم در این کشور معرفی کرده است.ون اسنیپنبرگ و شیپرز^[۸](۱۹۹۱) نیز افزایش بیتفاوتی اجتماعی در هلند سال ۱۹۸۵ را ما به ازاء اعتراض سیاسی عظیم طبقاتی دانستهاند که به شدت از رکود اقتصادی ضربه خوردهاند، و به همین دلیل، الگویی را برای تبیین بیتفاوتی سیاسی در میان افراد طبقات پایین در اواسط دهه ۱۹۸۰ هلند طراحی کردند. در پژوهش دیگری که در کشور عربستان سعودی انجام شد محقق مسأله بیتفاوتی عمومی را به عنوان مانعی در جهت برنامههای توسعه این کشور مورد تحلیل و تبیین قرار داد (المیزجاجی^[۹] ، ۲۰۰۱) در پژوهش دیگری با عنوان سنجش بیتفاوتی سیاسی مردم شهر پکن عوامل مؤثر و اثر متغیرهای گوناگون زمینهای و مستقل مانند رضایت اجتماعی، احساس اثربخشی، موقعیت اجتماعی-شغلی، و وابستگی حزبی –سیاسی بر روی بیتفاوتی سیاسی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصله حاکی از وجود رابطه معنی دار میان این ، متغیرها بوده است(چن و زانگ^[۱۰]، ۱۹۹۹) در نتیجه پژوهشها در افریقا نشانگر رابطه مستقیم همبستگی میان بیتفاوتی در رابطه با قومیت بوده است. چنانکه روس^[۱۱](۱۹۷۵) در پژوهشی در پایتخت کشور کنیا، علت اصلی بی تفاوتی به مسائل اجتماعی و سیاسی را مختصات خرده گروه های قومی استنتاج کرده است در ایران جز در موارد معدود، پژوهش های چندانی در این حیطه انجام نشده است. کلانتری و همکاران( ۱۳۸۶) در پژوهشی با عنوان «بررسی بی تفاوتی و نوع دوستی در جامعه شهری ایران و عوامل مؤثر بر آن»، هدف کار خود را در پژوهشی علّی مقایسهای، بررسی ارتباط بی تفاوتی اجتماعی با متغیرهای همدلی، مسئولیتپذیری و تحلیل هزینه پاداش مادی قرار دادند . نتایج حاصله نشان داد در مواجهه با حالت های اضطراری ۳/۷۵ درصد از شهروندان نوعدوست و ۷/۲۴ درصد بی تفاوتند. به علاوه گروه نوعدوست در مقایسه با گروه بی تفاوت دارای همدلی بیشتر، مسئولیت پذیری بیشتر، و تحلیل هزینه-پاداش کمتر است . حبیب زاده (۱۳۸۴) نتایج یک پژوهش اسنادی-میدانی با عنوان «بی تفاوتی سیاسی کارگران و تأثیر آن در کاهش مشارکت سیاسی آنان در جمهوری اسلامی ایران»، نشان داد که این بی تفاوتی در سطحی نبوده که ناامیدی کامل آنان را در پی داشته باشد و یا خود را فاقد تأثیر در حوزه های سیاسی و اجتماعی بیابند اما باعث بی تفاوتی آنان در حیات سیاسی شده است. بررسی پیشینه پژوهشهای یادشده، دامنه وسیعی از آراء و دیدگاه ها را دربرمیگیرد که از منظر گوناگون به مسأله بیتفاوتی پرداخته اند. از این رو، در مقیاس سازی و شاخصهای عملیاتی متغیرها، نکات مفیدی را در اختیار این مطالعه قرار داد تا به اتکای آنها بتوان با دقت بیشتری عمل نمود.
۲-۶-پشتوانه های نظری در دیدگاه جامعه شناسان
در تبیین بیتفاوتی اجتماعی که غالباً با تعبیر بیگانگی اجتماعی در نظر جامعه شناسان کلاسیک یادشده است.
زیمل به خصلت زندگی شهری نوین(ممتاز، ۱۳۷۹وکرایب ،۱۳۸۷)،دورکیم به پدیده آنومی و ضعف هنجاری در جامعه مدرن(رفیع پور، ۱۳۷۸ و توسلی، ۱۳۸۲)، تونیس و وبر به گسترش کنش های ، مبتنی بر عقلانیت مدرن(کانمن، ۱۳۸۱ و وبر،۱۳۷۴مارکس، ۱۳۷۳) به انزوای کارگران به دلیل خصلت تولید سرمایه داری، و زنانیکی و تامس در نظریه نظام ، گسیختگی اجتماعی به مساله ضعف هنجارهای توسلی،۱۳۸۲)
اشاره کردهاند. اما نظریه پردازان معاصر در قالب نظریه هایی نسبتا تجربیتر، عوامل مؤثر در بروز بیتفاوتی را در جامعه را شناسایی کرده اند. استرلین ^[۱۲]تبیینی اقتصادی و جمعیت شناختی از بی تفاوتی ارائه کرده و معتقد است که تمایلات و روندها در ارتباط با بی تفاوتی سیاسی، تا اندازه ای تابعی از تغییرپذیری نسلی در زمینه بهزیستی و رفاه اقتصادی است(مسعودنیا،۱۳۸۰). در نظر لیپست^[۱۳] (۱۹۶۳) و لرنر^[۱۴] بی تفاوتی اجتماعی در نقطه مقابل مشارکت اجتماعی قرار میگیرد و متغیرهای اجتماعی در آن دارای محوریت و اهمیت فراوانی هستند. دال^[۱۵] (۱۹۸۳) نیز چهار گروه از افراد اجتماع را مشخص میکند؛ قدرتمندان، قدرت طلبان، طبقه سیاسی و طبقه غیرسیاسی یا بی تفاوت به زعم دال، از آنجا که انسان به طور طبیعی یک جانور سیاسی محسوب میشود مطالعه پیدایش و علت پیدایی طبقه بیتفاوت مهم است. او در تبیین بی تفاوتی در جوامع جدید، قضایایی مشابه با جامعه شناسی تبادلی را مطرح میسازد، یعنی همانگونه که در روابط میان افراد، مادیات تبادل می شوند، فراشدهایی مانند علائق اجتماعی و دوستی ها نیز با یکدیگر مبادله می شوند( مایر^[۱۶] ،۱۹۶۶).
ویلسکی ^[۱۷] در نظریه ای دیگر، بر این اعتقاد است که بی تفاوتی ممکن است تابعی از فرایند سالخوردگی باشد( نقل از مسعودنیا،۱۶۱:۱۳۸۰) پیلیاوین^[۱۸](۱۹۹۱) و لاتانه و دارلی (۱۹۷۰) در نظریه پنج مرحلهای در تبیین بیتفاوتی اجتماعی بر مبنای محاسبه هزینه پاداش حرکت کردهاند. به باور آنها، افراد در مواقع مواجهه با وضعیت های خاص و اضطراری، بلافاصله به تحلیل و بررسی هزینه ها و پاداش های نوع دوستی و بی تفاوتی می پردازند و درواقع، بی تفاوتی به دیگران یا نوع دوستی مستقیماًتابع پاسخی است که افراد ناظر در یک موقعیت اضطراری نشان می دهند.
احساس بی قدرتی^[۱۹] ، عدم اثربخشی«اثرگذاری» یا عدم کارآئی ^[۲۰]، که جملگی معانی مترادفی را دارند مبنای
نظریه های مبتنی بر«جامعه پذیریِ عدم اثربخشی »را تشکیل می دهند چنانکه ساث ول^[۲۱] جریان اجتماعی شدن و تجارب تدریجی در جامعه را از جمله عوامل سرخوردگی و دلمردگی اجتماعی افراد معرفی کرده و معتقد است که هرقدر افراد جامعه سطح بالایی از احساس عدم اثر بخشی در فرایندهای اجتماعی-سیاسی را تجربه کنند، احتمال بیشتری برای بی تفاوتی اجتماعی و بیگانگی از مسائل اجتماعی وجود دارد. محتوای رفتارگرایانه برخی قضایای نظریه دال( ۱۹۸۳) و نظریه سیمن^[۲۲] در باب بی قدرتی، نیز این باور را نشان می دهد . احساس بی قدرتی یا عدم اثرگذاری جامعه پذیر شده، به دنبال خود احساس بی اعتمادی به همراه می آورد (روس وهمکاران، ۲۰۰۱ ). برخی نظریه پردازان، مقوله بی تفاوتی اجتماعی را به میزان درونی سازی سه هنجاراجتماعیِ«تقابل»(رگان، ۱۹۹۳)، «انصاف»(والستر، ۱۹۷۳)، و«مسئولیت پذیری»(لوین، نورنزایان، فیلبریک، ۲۰۰۱ و مارویا، فریزر، و میلر، ۱۹۸۲) نسبت دادهاند(کلانت ری و همکاران، ۱۳۸۶ و بدار، ۱۳۸۰ این پژوهش ها بیانگر آن بودهاند که هرقدر هنجارهای تقابل و انصاف که در ذات خود مستلزم نوعی تحلیل هزینه-فایده هستند در افراد بیشتر درونی شوند باعث گرایش بیشتر به بیتفاوتی خواهند شد و درونی سازی هرچه بیشتر هنجار مسئولیت پذیر ی گرایش بیشتری را به نوع دوستی باعث میشود(پیج، ۱۹۹۶). در انزواگرایی^[۲۳] که گونه سوم از کنشورزی غیراستاندارد و انحرافی مورد نظر نظریه بیهنجاری یا فشار ساختاری^[۲۴] مرتن(۱۹۳۸) را تشکیل میدهد، افراد نه اهداف مورد قبول جامعه و نه وسایل نیل به آنها را نمیپذیرند و از آنجا که هیچ جایگزینی را نیز مدنظر ندارند رفتار توأم با بی تفاوتی اجتماعی و سیاسی را از خود نشان خواهند داد و از هرگونه مشارکت در فعالیت های گوناگون پرهیز میکنند. به زعم رفیع پور ( ۱۳۸۴) رفتار منبعث از شق چهارم منجر به بیتفاوتی اجتماعی شده و به عبارتی گروه های بی تفاوت اجتماعی در این طبقه جای می گیرند آلموند و وربا^[۲۵] در کتاب فرهنگ مدنی ( ۱۹۶۳ )، بی تفاوتی اجتماعی را به عنوان یکی از مصادیق عدم تطابق میان ساختار سیاسی جامعه و فرهنگ آن تعریف کنند و به شرح جهت گیری های افراد جامعه در ارتباط با مسائل عام یا عمومی پرداخته اند.
برخی نظریه ها در باب بی تفاوتی اجتماعی، مبتنی بر نقش انواع نارضایتی اجتماعی به عنوان عامل محرک
در وقوع این پدیده است (گمسون^[۲۶] ،۱۹۶۸) کارنهاوزر^[۲۷]،(۱۹۵۹) لیپست در کتاب«مرد سیاسی»(۲۲۶:۱۹۶۳) ،
می نویسد “جامعه ای که در آن بخش بزرگی از جمعیت بی تفاوت ، بی علاقه، و ناآگاه باشد جایی است که در آن، رضایت را نمیتوان یافت".
نظریه پردازان محرومیت نسبی، مبنای کار خود را بر مفهوم مقایسه موقعیت فرد با موقعیت افرادی دیگر در
سایر گروه ها و دسته های انسانی داده انددانکن و میشل^[۲۸](۱۹۶۸). کوزر محرومیت را به سرخوردگی مربوط دانسته و از آن برای تبیین نرخ خودکشی استفاده کرده است(گر، ۱۳۷۷). ترنر ( ۱۳۷۳) نیز که جامعه شناسی تضادگرا است تحلیل خود را بر نقش محرومیت نسبی در تضاد متمرکز کرده است. گور^[۲۹] ،( ۱۹۷۰نقل از رفیع پور۳۲:۱۳۷۸)معتقد است برخی افراد در چنین وضعیتی به نارضایتی خواهند رسید و دچار نوعی ناکامی، افسردگی اجتماعی و یأس و بی تفاوتی می شوند. ویزه^[۳۰] معتقد است ( ۱۹۹۴ ؛ نقل از منبع پیشین: ۴۱) عقلگرایی و رفتار عقلانی به نوبه خود بر فردگرایی استوار است و از آن سرچشمه می گیرد و در نتیجه چنین وضعیتی انسان به افزایش سو د خود می اندیشد . در نظریه خود-سوداندیشی^[۳۱] ، کسانی مانند لیپمن^[۳۲] این استدلال را ارائه کردند که مشکلات و گرفتاری های روزمره افراد، برای مردم به نحو چشمگیری توجه برانگیزند و لذا نوعی فردگرایی نسبت به مسائل بیرونی بر رفتار آنها حاکم می شود(هولندر، ۱۳۷۸)
نظریههای ذکر شده در باب بیتفاوتی اجتماعی،گویای ابعاد متنوع و متکثری هستند که بر پیدایش یا افزایش مساله بی تفاوتی اجتماعی و عوامل اثرگذار برآن تأکید میورزند . در چارچوب نظر ی مرجع ،برای تبیین مسأله مورد بررسی که مفهومی چندبعدی است با بهره گیری از نظریه های موجود و مرتبط مورد بررسی، متغیرهای تأثیرگذار بر بیتفاوتی اجتماعی استخراج شد. به منظور عملیاتی کردن متغیرها و ایجاد پل ارتباطی معقولی بین چارچوب نظری و فرضیه ها، الگویی نظری- تبیینی تدوین شد که با استعانت از اطلاعات تجربی اعتبار آن مورد آزمون قرار گیرد. این الگو، مؤید تأثیرهای متفاوتی است که متغیرهای زمینه ای و اجتماعی در قالب متغیرهای مستقل، بر بی تفاوتی اجتماعی می گذارند.
نه رضیه جهت دار براساس چارچوب نظری و الگوی تحلیلی استخراج شده از مبانی نظری پژوهش، مطرح
شد. فرضیه نخست ناظر بر آن است که میزان بیتفاوتی اجتماعی از لحاظ ویژگی های زمینهای(جنسیت، سن، وضعیت تأهل، قومیت، پایگاه اقتصادی-اجتماعی) متفاوت است. در فرضیه سازی متغیرهای اجتماعی، ابتداً تأثیرگذاری متغیرهای مستقل(شدت و جهت روابط معنادارِ مثبت و منفی) و سپس میزان تبیین یا قابلیت پیش بینی بی تفاوتی اجتماعی براساس آنها مورد دقت قرار گرفت. بر مبنای مفروضات اصلی، هشت متغیر بی هنجاری، اعتماد اجتماعی^[۳۳]، رضایت اجتماعی^[۳۴]، اثربخشی اجتماعی^[۳۵]، محرومیت نسبی^[۳۶] ، فرد گرایی^[۳۷] ، تحلیل هزینه – پاداش^[۳۸] ، و التزام (تعهد) مدنی^[۳۹] بر بی تفاوتی اجتماعی به صورت مثبت و منفی اثرگذار است.
۲-۷- مفهوم تفاوت فردی و ویژگی های شخصی در سازمان
کارکنان سازمانها از جنبه های مختلف رفتار و شرایط جسمانی با یکدیگر تفاوت دارند. منظور از تفاوتهای فردی، این است که هرفرد موجودی است منحصر به فرد، استثنایی و یگانه، به گونهای که از پروتئینهای سازنده موی هرکس تا شیارهای روی انگشتش، بدون همانند است. البته شاید کسانی را ببینیم که دارای شباهتهای بسیاری نسبت به هم باشند، ولی بدون شک، به طور دقیق، یکسان و برابر نیستند و با اطمینان میتوان گفت که از لحاظ شخصیت و شناخت،دارای تفاوتهایی هستند که این تفاوتها دربرگیرنده دیدگاه ها، نگرشها وگرایشهای گوناگون نیز میشود(غفاری، ۸۳:۱۳۷۶). لذا میتوان گفت، افراد از : جهات ساختمان بدنی و اندامها، چهره و زیبایی، قدرت عضلانی و نیروهای جسمانی، توانایهای عمومی ذهنی و استعدادهای خاص، ثبات و هیجا نپذیری، عواطف و گرایشها و سازگاری با محیط اجتماعی متفاوتند که مجموع این تفاوتها کلا در رفتار و توانایی فرد اثر میگذارد و موجب میشود که پس از شناخت وی، انتظارات معینی از او داشت (مقدمی پور ، ١٣٧٨). در یک موقعیت معین، ویژگی های فردی هر شخص موجب می شود که او رفتاری متناسب با خود اتخاذ کند. چون ویژگیهای فردی می توانند به صورت های کاملا متفاوت و چندگانه جفت و جور شوند، بنابراین می توان انتظار داشت که در یک موقعیت معین، واکنش های متفاوتی وجود داشته باشد و اینجاست که مفهوم شخصیت وارد عمل میشود.
در فرهنگ لغات و اصطلاحات روانشناسی، شخصیت بدینگونه تعریف شده: «تکامل یافتن صفات مشخص
جسم وخلق، همگام با تکامل ساختار بدن، رفتار، توجهات، موضع، توانمندی و امکانات و کلیه جهات و مواردی است که به عنوان جنبه تکامل و کمالشناخته شده است» (عاقل ، ترجمه فارسی ، ۱۳۸۸).
«سالواتورمای»،(۱۹۸۹) شخصیت را این گونه تعریف کرده است: “شخصیت، مجموعه پایدار و ثابتی از صفات و خصوصیات و گرایش هایی است که وجوه اشتراک و اختلاف فرد را با دیگران مشخص می کند” (سلطانی و روحانی ، ١٣٨١: ٨). آلپورت^[۴۰] شخصیت را سازمان پویایی از منظوم ههای روانی و بدنی در درون فرد که سبب سازگاری بیهمتا و بینظیر او با محیط میشود، میداند (ستوده، ١٣٧٨:۸۱). از دیدگاه : « شاملو » شخصیت، مجموع های سازمان یافته و واحدی متشکل از خصوصیات نسبتاq پایدار و مداوم که الگوی منحصربه فرد صفات شخصیت است و هر فرد را از افراد دیگر متمایز میکند، میباشد (شاملو، ١٣:١٣٧۴). روانشناسان در تعریف شخصیت، غالبا اصطلاح یا کلمه « ویژگی^[۴۱] » را به کار می برند که به وضع و حالت نسبتاً پایدار برای رفتار به روش های خاص، در اوضاع یا موقعیت های گوناگون اطلاق میشود. به عبارت دیگر، الگوی مشخص و نسبتا ثابت رفتارها، تفکر، تصور، انگیزش ها، هیجانها و عواطفی که یک فرد را از دیگران متمایز می نماید، ویژگی می نامند. ویژگی ها یا خصوصیات انحصاری فرد، ممکن است موروثی (نا آموخته) یا اکتسابی (آموخته)، یعنی رفتارها یا افکار و اعمال و تجارب اختصاصی یا نتیجه تعامل شبکه ای وراثت و محیط باشد (شعاری نژاد ، ۴١٨-١٩:١٣٨۵)
با توجه به تعاریف فوق، امروزه ما معتقد هستیم که شخصیت، تحولی است و هر نوع تعریفی درباره شخصیت، به منزله توقف درباره یک فرایند است و شخصیت فرد را در هر لحظه ای از تحول وی، به منزله تظاهر یا تجلی ظرفیت سازش فراگیر او قلمداد می کنیم، یعنی اگر شخصیت به عنوان کامل ترین گستره روا نشناختی انسان شناخته می شود، در حکم رفتاری است که به صورت انگیخته و جهت یافته در او می بینیم. پس در هر لحظه ای از تحول فرد، ما در حقیقت با نوعی از تجلیات روانی وی روبه رو هستیم که این تجلیات به منزله سازش فراگیر او تلقی می شود (فتحی آشتیانی ، ۳۶-۳۷ : ۱۳۷۷).
۲-۸-منشا تفاوت های فردی و عوامل تعیین کننده
شخصیت منشا تفاوت های فردی را باید در وراثت افراد و محیط و زندگی آنان جستجو کرد. «کلوک^[۴۲]» « موری^[۴۳]» در سال ١٩۵٣ به این نتیجه رسیدند که پس از فعال شدن محیط، دو عامل تعیین کننده را به ندرت می توان از یکدیگر تفکیک کرد. این دو مساله اساسی عبارتند از:کدام یک از توانایی های بالقوه ژنتیک در نتیجه رویدادهای خاص زندگی در محیط مفروض فیزیکی،اجتماعی و فرهنگی فعال می شوند؟ ساختار ژنتیک چه محدودیت هایی در پرورش شخصیت ایجاد می کند؟ به عبارت دیگر در بحث شخصیت، محققین هم بر توارث و هم بر محیط و تعامل بین این دو، درطول زمان تکیه می کنند. (محمدزاده و مهروژان(۱۳۷۵: ۱۰۱). در همین راستا « رویس^[۴۴]» (۱۹۸۳)، شخصیت را ترکیبی از ویژگی های فیزیکی و ذهنی می داند که به فرد هویت می بخشد و این ویژگ یها یا خصلت از جمله منظر، طرز تفکر و احساس آدمی، حاصل تعامل عوامل وراثتی / فطری و محیطی است (رضائیان۱۳۸۱:۱۹۸). بنابراین می توان گفت هر صفت شخصیتی، به واسطه اثر متقابل محیط و وراثت شکل می گیرد. تفاوت بین افراد می تواند در نتیجه تفاوت های محیطی،تفاوت های ارثی یا محصول هر دو عامل باشد. بدین ترتیب تفاوت های موجود در رنگ چشم، ارثی است.تفاوت های موجود در نگرشهای اجتماعی، محیطی است و تفاوتهای موجود در هوش افراد نیز ارثی ومحیطی است.(ساعتچی،۱۳۸۳:۵۶). به طور کل در مباحث رفتار سازمانی، پنج مقوله عمده به عنوان تعیین کنندههای صفات شخصیتی مطرح است که عبارتند از:
تعیین کننده های فیزیولوژیک
تعیین کننده های فرهنگی
تعیین کننده های خانوادگی و گروهی
تعیین کننده های مربوط به نقش
تعیین کننده های موقعیتی(سلطانی و روحانی ۱۳۸۱:۸).
۲-۹-تفاو تهای فردی و شخصیت
در بسیاری موارد، دلیل شکست افراد در انجام دادن اثربخش وظایف شغلی خود در سازمان، کمبود هوش یا فقدان مهارت های فنی آنان نیست، بلکه همسو نبودن ویژگی های شخصیتی آنان و شغلی است که به عهده دارند. تحقیقات گوناگون در زمینه ویژگی های شخصیتی با عملکرد شغلی نشان می دهند که بین این دو مقوله همبستگی وجود دارد و زمانی این همبستگی قوی تر است که یک عامل شخصیتی با شرح شغل فرد، مرتبط باشد. (تِت و همکاران ،۱۹۹۱). بهترین نظریه مستند تناسب شغل با شخصیت را یک روان شناس به نام «جان هالند»^[۴۵] عرضه کرد. بر اساس این نظریه مردم تمایل دارند شغلی را انتخاب کنند که با شخصیت آنان همخوانی داشته باشد. این نظریه، شش نوع ویژگی شخصیتی ارائه می کند و می گوید که رضایت شخص یا تمایل وی به ترک شغل به درجه یا میزان تناسب شخصیت او با محیط شغلی اش بستگی دارد. هریک از این شش نوع ویژگی شخصیتی، مناسب محیط شغلی خاص خود است. نمونه هایی از شغل های متناسب با این شش نوع ویژگی شخصیتی در جدول ۲-۱ قابل مشاهده است. پژوهشهای «هالند» شش ضلعی زیر را کاملاً تایید میکند. این شکل نشان می دهد که هرقدر دو سنخ، در این چندضلعی به هم نزدیک تر باشند، سازگارترند. گروه های مجاور مشابه اند، در حالی که سنخ هایی که مقابل یکدیگر قرار گرفته اند، اختلاف زیادی با هم دارند. این نظریه، بیانگر این است که اگر شخصیت فرد با شغل وی سازگار باشد، رضایت شغلی بسیار زیاد میباشد و میزان ترک خدمت به حداقل می رسد.
نکات کلیدی این الگو عبارتند از:
١-کاملا مشهود است که اختلافی ذاتی در شخصیت افراد وجود دارد.
٢- مشاغل، انواع گوناگون دارند.
٣- افرادی که در محیط کاری سازگارتر با سنخ شخصیتی شان کار میکنند، نسبت به افرادی که نوع شغل را مناسب با شخصیت خود نمی دانند، رضایت بیشتری دارند و کمتر مایل هستند که داوطلبانه آن را ترک کنند.
هرگاه به سازگاری ویژگی شخصیتی و شغل توجه کافی شود، به نظر میرسد مدیران میخواهند بهترین نقش و راض ترین کارکنان را داشته باشند. به علاوه این کار ممکن است منافع دیگری هم در پی داشته باشد. با پی بردن به این واقعیت که مردم به شیوه های متفاوت به حل مشکلات، تصمیمگیری و کنش متقابل شغلی میپردازند، یک مدیر بهتر می تواند درک کند که مثلا چرا یک کارمند مایل نیست سریعا ًتصمیم گیری کند یا کارمندی کوشش می کند قبل از پرداختن به حل یک مسأله حداکثر اطلاعات ممکن را گردآورد. رابینزو دی سنزو ،(۱۳۷۹:۲۷۵)،بنابراین برای انتخاب افراد مناسب جهت مشاغل معین، باید توان آنها سنجیده و برای هر شغل فردی را برگزیند که بتواند از عهده انجام آن برآید یا لااقل توانایی بالقوه یادگیری و انجام آن را داشته باشد.
جدول۲-۱: سنخ شناسی و نمونه شغلی هالند

۵- فرهنگی:
این مفهوم آخری از «جامعه اطلاعاتی» شاید از همه راحتتر مورد تایید باشد، اما از همه کمتر سنجیده و حساب شده است. هر یک از ما، از روی الگوی زندگی روزانه مان، نسبت به افزایش خارق العاده اطلاعات در زندگی اجتماعی آگاهیم. بی چون و چرا مقدار عظیمی از اطلاعات، تقریبا بیش از هر زمان دیگر در کار است. (وبستر، ۱۳۸۲، ۳۷) فرهنگ معاصر به شکلی چشمگیر بیش از فرهنگهای قبل از خود انباشتگی سنگینی از اطلاعات را دارد. ما در محیطی اشباع شده از رسانه ها زندگی می‌کنیم که نشانه آن است که زندگی اساساً درباره نمادسازی، درباره مبادله و دریافت- یا سعی بر دریافت و پافشاری بر دریافت- پیامهایی برای خود و دیگران است. در تأیید این انفجار نشانه هاست که بسیاری از نویسندگان می پندارند که ما وارد «جامعه اطلاعاتی» شده ایم. آنها به ندرت برای برآورد کمی این تحولات تلاشی می کنند، بلکه بیشتر از «وضوح» زندگی ما در دریایی از نشانه ها، کاملتر از همه دوره های گذشته، آغاز می کنند.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

با مرور این تعاریف متنوع از «جامعه اطلاعاتی»، آن چه که به حد وفور به چشم می آید عدم تکامل یا ابهام این تعاریف یا هر دوی آنهاست. خواه این تعاریف شامل مفهومی فناورانه، یا اقتصادی، یا حرفه ای، یا فضایی یا فرهنگی باشد، مفاهیم بسیار پیچیده مساله ساز مبنی بر این که چه چیزهایی سازنده «جامعه اطلاعاتی» اند، و این که چگونه این جامعه تمیز داده می شود، برای ما باقی می مانند. (وبستر، ۱۳۸۲، ۴۳ و ۴۰)
۲-۲-۲ جامعه شبکه ای:
شبکه ها ریخت اجتماعی جدید جوامع ما را تشکیل می دهند و گسترش منطق شبکه ای تغییرات چشمگیری در عملیات و نتایج فرایندهای تولید، تجربه، قدرت و فرهنگ ایجاد می کند. شبکه مجموعه ای از نقاط اتصال یا گره های به هم پیوسته است. نقطه اتصال یا گره نقطه ای است که در آن یک منحنی خود را قطع می کند. این که نقطه اتصال چه چیزی است مشخصاً به نوع شبکه های مورد نظر بستگی دارد. شبکه جریان مالی جهانی از نقاط اتصال بازارهای بورس و مراکز خدمات جانبی پیشرفته آنها تشکیل شده است. سیستمهای تلویزیونی، استودیو های تولید سرگرمی، مرکز گرافیک کامپیوتری، گروه های خبری و دستگاه های متحرک تولید، ارسال و دریافت علائم نقاط اتصال شبکه جهانی رسانه های جدید هستند که کانون بیان فرهنگی و افکار عمومی در عصر اطلاعات است.
شبکه ها ساختارهای باز هستند که می توانند بدون هیچ محدودیتی گسترش یابند و نقاط شاخص جدیدی را در درون خود پذیرا شوند تا زمانی که این نقاط توانایی ارتباط در شبکه را داشته باشند یعنی مادام که از کدهای ارتباطی مشترک (برای مثال ارزشها یا اهداف کارکردی) استفاده می کنند. یک ساختار اجتماعی مبتنی بر شبکه، سیستم بسیار باز و پویایی است که بدون این که توازن آن با تهدیدی روبرو شود توانایی نوآوری دارد. شبکه ها ابزار مناسبی برای فعالیتهای مختلف هستند: برای اقتصاد سرمایه داری که مبتنی بر نوآوری، جهانی شدن و تراکم غیر متمرکز است؛ برای کار، کارگران و شرکتهای متکی به انعطاف پذیری و قابلیت انطباق؛ برای فرهنگ متکی به ساخت شکنی و تجدید ساختار بی پایان؛ برای حکومتی که با پردازش فوری ارزشها و حالات عمومی جدید سازگار شده است و نیز برای سازمانی اجتماعی که در پی القای مکان و نابودی زمان است. (کاستلز، ۱۳۸۰، ۵۴۵-۵۴۳)
“کاستلز” از مدافعان نظریه جامعه اطلاعاتی است. به عقیده “کاستلز” ما اکنون در “جامعه شبکه ای” زندگی می کنیم ، شکلی که جامعه در عصر اطلاعات به خود گرفته است.
۲-۲-۲-۱ شش ویژگی جامعه شبکه ای از نظر کاستلز:
۱- ما وارد مقطع تکنولوژیکی جدیدی شده ایم که حول محور میکرو الکترونیک، فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی و مهندسی ژنتیک متمرکز است. فناوریهای ارتباطی مظهر تغییری بزرگتر از انقلاب صنعتی است. چنانکه اینترنت به ابزاری همگانی برای انتقال اطلاعات پویا و متقابل تبدیل شده است.
۲- ما در اقتصادی نو زندگی می کنیم که دارای سه وجه است.
الف) اقتصادی اطلاعاتی که دارای ظرفیت زیادی برای تولید آگاهی است.
ب) اقتصادی جهانی است. به این معنا که کانون آن یعنی فعالیتهای استراتژیکی ظرفیت آن را دارد که به منزله یک واحد در مقیاس کره ی زمین کار کند.
۳- اقتصاد شبکه ای است. یعنی شبکه های اطلاعاتی موسسات. موسسات سوداگری بزرگ و کوچک همگی به شکلی فزاینده بر پایه راهبردی فعالیت می کنند که بر تغییر اتحادها و مشارکتها با توجه به وضع خاص، روند کار، زمان و مکان هر تولید مبتنی است و بر سهیم شدن در اطلاعات تکیه دارد. در این زمان صورت جدیدی از کار و اشتغال پدید آمده است که گرد مفهوم انعطاف پذیری می چرخد.
۴- فرهنگ عمدتاٌ گرد یک نظام یکپارچه رسانه های الکترونیکی که فقط شامل اینترنت نیست، سازمان یافته است.
۵- پیدایش ساختار اجتماعی نو با تغییر شکل زمان و مکان ارتباط دارد. زمان بی زمان و فشرده شده است. چنان که یک نقل و انتقال پولی را در یک چشم به هم زدن انجام می دهیم. مکان نیز پویا شده است.
۶- گردش جهانی ثروت، ارتباطات، و اطلاعات، حاکمیت دولت را در معرض تهدید قرار داده است و مشروعیت آن را به سبب وابستگی آن به سیاستهای رسانه ای متزلزل کرده است.
کاستلز نتیجه می گیرد که یک جامعه شبکه ای تقسیم بندی اجتماعی را گسترده تر می کند و در همان حال توانایی ما را برای اصلاح این تقسیم بندی ها کاهش می دهد. در اینجا نیاز به دولت رفاهی است که از پیگیری جامعه و اقتصادی آمرانه دست شوید. (پاتریک، ۱۳۸۵، ۱۸۶)
در حال حاضر، جامعه شبکه ای در جلوه های نهادی متنوعش، جامعه ای سرمایه داری است. افزون بر این برای نخستین بار در تاریخ، شیوه تولید سرمایه داری روابط اجتماعی را در سرتا سر کره زمین شکل می دهد. ولی این نوع سرمایه داری با اسلاف تاریخی اش تفاوتهای شگرفی دارد.
سرمایه داری نوین دارای دو ویژگی بارز بنیادین است: نخست اینکه جهانی است، دیگر اینکه تا حد زیادی پیرامون شبکه ای از جریانهای مالی سازمان یافته است. سرمایه در سراسر جهان همچون واحدی در زمان واقعی کار می کند و عمدتاً در حوزه گردش، یعنی به عنوان سرمایه مالی تحقق یافته، سرمایه گذاری شده و انباشته می شود. در حالی که در گذشته سرمایه مالی معمولاً یکی از بخشهای اصلی سرمایه بوده است، اکنون شاهد ظهور پدیده متفاوتی هستیم: انباشت سرمایه و ارزش سازی آن به نحو فزاینده ای در بازارهای مالی جهانی انجام می گیرد که شبکه های اطلاعات در فضای بی زمان جریانهای مالی آنها را اداره می کنند.
از این شبکه ها، سرمایه در سطحی جهانی در همه بخشهای فعالیتها سرمایه گذاری می شود: صنایع اطلاعات، تجارت رسانه ای، خدمات پیشرفته، تولید کشاورزی، بهداشت، آموزش، تکنولوژی، تولید سنتی و نوین، حمل و نقل، تجارت، گردشگری، فرهنگ،…و رقابت جهانی که در بخشهای جداگانه صورت می گیرد باعث می شوند که برخی فعالیتها سودآورتر از سایرین باشند. (کاستلز، ۱۳۸۰، ۵۴۶)
۲-۲-۲-۲ جامعه شبکه‌ای و اجتماعات مجازی:
وبستر در کتاب جامع خود به نام نظریه‏های جامعه اطلاعاتی شکل‏گیری این مفهوم را بخوبی بررسی کرده است. به نظر وبستر درست بعد از نظریه پیشگامانه دانیل بل با عنوان جامعه پساصنعتی است که مفهوم جامعه شبکه‌ای و جامعه اطلاعاتی مورد توجه قرار می‏گیرد البته، تعابیر نظریه‏پردازان مختلف (برای مثال گیدنز، کاستلز، بل، شیلر و هابرماس) درباره این که جامعه اطلاعاتی چیست، یکسان نیست. با این همه، بر سر این نکته توافق وجود دارد که اولاً جامعه کنونی به صورت شبکه‏ای در آمده است و افراد در تار و پود شبکه‏های اجتماعی بسیار به یکدیگر وابسته می‏شوند. ثانیاً، اساس این شبکه، اطلاعات است. بنابراین، بدرستی می‏توان از شکل‏گیری یک جامعه اطلاعاتی سخن گفت. به نظر وبستر، البته، پاسخ‏گویی به این سؤال که جامعه اطلاعاتی چه زمانی ظهور یافته است، یا برای آنان که هنوز به آن دست نیافته‏اند، کی ظهور خواهد یافت، چندان ساده نیست.
بدون شک، ظهور فناوری‏های نوین ارتباطی و اطلاعاتی و آنچه صنعت همزمان ارتباطات نامیده شده است، سهم بسزایی در شکل‏گیری این جامعه داشته است. این فناوری‏ها پیش از هر چیز تصور ما را از زمان و مکان مألوف دنیای مدرن به شدت تغییر داده ‏اند. (کوثری، ۱۳۸۶، ۳۵)
۲-۲-۳ نظریه جامعه شناسی تولید خبر:
محققانی همچون ماکس وبر^[۲۸] در فاصله سالهای ۱۹۲۱ تا ۱۹۴۶ در بحث جامعه شناسی تولید خبر از جایگاه به عنوان یک فرد سیاسی نام برده اند. رابرت پارک^[۲۹] که خود یک روزنامه نگار بوده است در سال ۱۹۲۳ از خبر و تولید خبر به عنوان شکلی از دانش یاد کرده است اما ریشه بحث جامعه شناسی تولید خبر به همان مطالعات دهه هزار و نهصد و پنجاه و بحث‌های کورت لوین، وایت، باس، در مورد دروازه بانی خبر می رسد.
اصطلاح دروازه بانی همچنان محور دروازه ای به حساب می آید که میان سازمانهای خبری و محصولات خبری قراردارد و اتفاقاً موضوع اصلی بحث بر همین محور متمرکز است. پرسش این است که: چرا بحث دروازه بانی فقط بر انتخاب و عدم انتخاب خبر متمرکز است و توجهی به اینکه خبر چطور ساخته می شود، ندارد؟
از نگاه جامعه شناسان، سه نگرش کلیدی در ساخت دهی خبرها- و نه انتخاب آنها- نقش دارند و باید در جامعه شناسی تولید خبر به آنها توجه داشت:

نگرش اقتصادِ سیاسی: که نتیجه فرایند خبر و ساخت اقتصادی سازمانِ خبری ذیربط را بررسی می کند (سود جویی این صنعت خصوصی از یک طرف و کنترل دولتی از طرف دیگر و بالاخره جریانهای خبری معطوف به حفظ دولت).
نگرش سازمان اجتماعی کار خبری: که رویه های شغلی و سازمانی محدود کننده تلاشهای روزنامه نگاران را بررسی می کند.
نگرش فرهنگ شناسانه (انسان شناسانه): که به جای رویه های شغلی و سازمانی به نیروی محدود کننده سیستم‌های نمادین فرهنگی می پردازد. در تشریح بیشتر این سه نگرش می توان چنین گفت: در نگرش اقتصاد سیاسی، اصلی ترین بحثهایی که مطرح می شوند به این شرح هستند:
٭ سرمایه داری حاکم بر رسانه ها، مشی رسانه ای خبرنگاران، دبیران و سردبیران را تعیین می کند؛
٭ خبرها از ماهیت حافظ دستگاه (دولت) برخوردارند؛
٭ خبر ها به جای آنکه بر نهادها و ساختار متمرکز باشند، فردمدار هستند.
٭ چرا خبر ها به این شکل گسترده به منابع رسمی متکی هستند؟
٭ چرا خبرها ی سبک هرم وارونه (به ویژه با عنایت به نقش «لید» و برجسته سازی در آن) جای سبک تاریخی را گرفته است؟
٭پیامدهای منطقی نشان دادنِ فرایند سیاسی از طریق خبرها چیست؟
شاید جامع‌ترین تعریف و توصیف نگرش اقتصاد سیاسی را بتوان در کتاب معروف رضایت آفرینی^[۳۰] نوآم چامسکی و ادوارد اس. هرمن^[۳۱] یافت. این دو محقق در این اثر بحث مدل تبلیغاتی^[۳۲] وسایل ارتباط جمعی را مطرح می کنند، که طبق آن، کار رسانه ها بسیج کردن حمایتها در جهت منافع ویژه‌ای است که فعالیتهای دولتی و خصوصی را حاکم می سازند. در این مدل، خبرها در خدمت قدرت حاکم هستند.
به عقیده چامسکی و هرمن، که ارزیابی خود را از منظر اقتصاد سیاسی انجام داده اند، خبرها در رسانه های آمریکا محصولات چند سازمان سود جویند: صنعتی وابسته به تبلیغات برای سود وابسته به دولت به خاطر منابع، و مرعوب گروه‌های دست راستی، ضمن آنکه وظیفه تحریک افکار عمومی را علیه مخالفان سیاست خارجی امریکا نیز بر عهده دارند. یعنی همان پنج فیلتر مالکیت رسانه، تبلیغات، منبع، شرکتهای بزرگ و جناح راست، و مشی ضد کمونیسم. باید خاطرنشان ساخت که نگرش اقتصاد سیاسی بیشتر متعلق به منتقدان و تحلیلگران تندرو و وسایل ارتباط جمعی است. این منتقدان، که نسبت به غرب خوش بین نیستند، نوع خبرها و جریانهای خبری جوامع غربی را از نوع خبرها و جریانهای خبری نظامهای اقتدارگرا و مستبد می دانند (نظام هایی مثل آلمان هیتلری، اسپانیای فرانکو، ایتالیای موسولینی و پرتغال سالازار).
نگرش سازمان اجتماعی کار خبری، که در آن چند نوع خبر شناسایی شده است:
عادی:^[۳۳] این نوع خبر از نگاه معتقدان به نظریه سازمان اجتماعی کار خبری، به رویدادی اطلاق می شود که از قبل برای وقوع آن برنامه ریزی شده است و خود دست اندرکاران و رویداد نیز در تبدیل رویداد مورد نظر به خبر دست و نقش دارند.
رسوایی:^[۳۴] رویدادی اطلاق می شود که از قبل برنامه ریزی شده ولی تبدیل کنندگان این رویداد به خبر، کسان دیگری به جز برنامه ریزان رویداد هستند.
اتفاق:^[۳۵] رویدادی است که برای آن برنامه ریزی نشده و عامل تبدیل آن به خبر، کسی به غیر از عامل (بیچاره) آن رویداد است.
همان طور که ملاحظه می شود این طبقه بندیِ گونه های خبری، عملاً بر این اساس که رویدادها چگونه به اطلاع سازمان خبری می رسند، صورت گرفته است و در هیچ یک از آنها شکل گیری رویداد در جهان، که رسانه های خبری رأساً با جست و جو در عرصه جهانی به کشف آن نایل می‌شوند، به طور خود به خودی صورت نگرفته است.
از دیدگاه نگرش سازمان اجتماعی کار خبری، روزنامه ها «جهان خارج» را منعکس نمی کنند؛ آن چه در روزنامه ها انعکاس می یابد رویه های کسانی است که قدرت تعیین تجارت دیگران را دارند.
طبق این نگرش، جهان برای روزنامه نگاران به طرزی بوروکراتیک سازماندهی شده است و به آن می‌توان نام سازمان «حوزه های خبری» و یا «منابع رسمی» را داد. روزنامه نگار در چنین سازمانی به کشف خبر می پردازد و داستان ژورنالیسم داستانی روزانه است که میان گزارشگران و مقامات رسمی به طرزی تعاملی تکرارمی شود.
طبعاً نمی توان به صراحت اظهار نظرکرد و گفت که کدام یک از این دو طرف در این تعامل دست بالا را دارند اما آنچه تقریباً از نگاه سازمان اجتماعی کار خبری محرز است این است که مرکز «تولید خبر» را رابطه میان گزارشگران و منابع رسمی شکل می دهد و این یعنی تعامل نمایندگان بوروکراسی خبری و بوروکراسی دولتی.
این امر از آنجا در خور اهمیت است که منبع خبری و نحوه کاربرد آن مهم ترین ابزار روزنامه نگاران را تشکیل می دهند و حتی رابطه گزارشگر و منبع خبری، رابطه ای نزدیکتر از رابطه گزارشگر با دبیر یا سردبیر است.
پس اگر یکی از منابع تئوریک یا نظری در زمینه جامعه شناسی خبر، تعامل نمادین یا دیدگاه‌های ساختار گرایانه اجتماعی در قبال جامعه است، یکی دیگر از این منابع نیز نظریه سازمانی یا بورکراتیک است. به عبارت دیگر، اگر خلق خبر همان تولید اجتماعی واقعیت است ازدیگر سو می‌تواند مصنوع اجتماعی یک محصول سازمانی هم باشد، مصنوعی که مثل سایر کالاهای مصنوع قابل مطالعه و بررسی است. در چنین گستره ای، اعضای سازمان، ارزشهای شخصی خو د را با شروط سازمانی در تولید خبر عجین می کنند طبق این نگرش باید سازمان، و نه فرد، را مطالعه کرد تا در زمینه راندمان یا حاصل کار کرد آن که در اینجا خبر است، به داوری رسید. در این نگرش، نقش خبرنگاران و گزارشگران،که حوزه های خبری را پوشش می دهند، با منابع خبری مصاحبه می‌کنند، بیانیه ها و اطلاعیه های خبری را بازنویسی می نمایند، تلکسها را تنظیم می کنند، و غیره تقریباً نادیده گرفته می شود. در این نگرش، مهم نیست که خبرنگاران و گزارشگران که هستند؟ و یا ازکجا آمده اند؟ بلکه آنچه مهم است این است که آنان به زودی در ارزشها ورویه های سازمان ژورنالیسم، اجتماعی می شوند و به دلالی قدرت برای سازمانهای مطبوعاتی خود می پردازند. به عبارت دیگر آنچه در نگرشهای سازمانی همچون رگه اصلی خود نمایی می کند این است که اولاً محدودیتهای سازمانی علیرغم نیات فردی کارگزاران ارتباطی اعمال می شوند، و ثانیاً ساخت اجتماعی واقعیت در هر نظام اجتماعی گریز ناپذیر است.
نگرش فرهنگ شناسانه (انسان شناسانه): برخلاف این نظریه که خبرهابه طرز اجتماعی ساخته می شوند، بر ساخت انسانی خبر تأکید می ورزد. معتقدان به این نگرش می گویند که رویداد صرفاً یک اتفاق در جهان نیست، رابطه ای است میان یک رخداد خاص و یک دستگاه یا نظام نمادین مفروض.
البته این نگرش عملاً هنوز به صورت یک مکتب فکری مورد قبول واقع نشده است و صرفاً یک نگاه فرهنگیِ برگرفته از همان نگرش سازمانی تلقی می شود. در حالی که نگرش سازمانی به عوامل حاکم تعاملی میان «مردم» می پردازد، نگرش فرهنگی توجه خود را به عوامل نمادین خبر درمیان «حقایق» و «نمادها» معطوف می دارد. در این نگرش، ارزیابیهای نسبت به تعمیم انگاره ها و کلیشه‌ها جاری در رسانه ها صورت می گیرند (مثلاً نحوه برخورد با سیاهپوستان با نحوه برخورد با خارجیها در یک نظام رسانه ای مفرض) طبق این نگرش رسانه ها ملزم هستند که در چارچوب فرهنگ و با کاربرد نمادهای فرهنگی فعالیت کنند، و روزنامه نگاران عنصر «فرهنگ» را بر «ساختار» ترجیح می‌دهند. نظریه «شخصیت سازی» گالتونگ وروگ راکه در فصل دوم مطرح شد به یاد بیاوریم و این نکته را که چرا رسانه ها به جای ساختارها به افراد می پردازند و در واقع چرا به جای نیروهای اجتماعی افراد برجسته می شوند؟
این همان ایدئالیسم فرهنگی است که از این باور غربی که «فرد ارباب مقدرات خویش است» ریشه گرفته است.

همبستگی و وابستگی متقابل^[۸۲]: فرایند تحلیل سلسله مراتبی وابستگی را به صورت خطی در نظر می گیرد ولی برای حل مسایلی که به اجزا به صورت غیرخطی وابسته اند نیز بکار گرفته می شود.

(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))

ساختار سلسله مراتبی^[۸۳]: فرایند تحلیل سلسله مراتبی اجزای یک سیستم را به صورت سلسله مراتب سازماندهی می کند که این نوع سازماندهی با تفکر انسان تطابق داشته و اجزاء در سطوح مختلف طبقه بندی می شود.
اندازه گیری: فرایند تحلیل سلسله مراتبی مقیاسی برای اندازه گیری معیارهای کیفی تهیه کرده و روشی برای تخمین و برآورد اولویت ها فراهم می کند.
سازگار^[۸۴]: فرایند تحلیل سلسله مراتبی منطق قضاوتهای استفاده شده در تعیین اولویت ها را محاسبه کرده و ارزیابی می نماید.
تلفیق: فرایند تحلیل سلسله مراتبی منجر به برآورد رتبه نهایی هر گزینه می شود.
تعادل: فرایند تحلیل سلسله مراتبی اولویت های وابسته در فاکتورها در یک سیستم را در نظر گرفته و بین آنها تعادل برقرار می کند و خود را قادر می سازد که بهترین گزینه را براساس اهدافش انتخاب کند.
قضاوت و توافق گروهی^[۸۵]: فرایند تحلیل سلسله مراتبی بر روی توافق گروهی اصرار و پافشاری ندارد ولی تلفیق از قضاوت های گوناگون را می تواند ارائه نماید.
تکرار فرایند: فرایند تحلیل سلسله مراتبی فرد را قادر می سازد که تعریف خود را از یک مسئله تصحیح کند و قضاوت را بهبود بخشد.
۲-۷-۴- خصوصیات فرایند تحلیل سلسله مراتبی
تصمیم گیری فرآیندی است که به مقدار زیادی به افراد تصمیم گیرنده وابسته است ضمناً تصمیم خوب تصمیمی است که با توجه به کلیه اطلاعات و معیارهای تعیین شده به موقع اتخاذ گردد. فرایند تحلیل سلسله مراتبی به دلیل داشتن خصوصیات زیر یکی از جامعترین سیستم های تصمیم گیری محسوب می شود.
۱- امکان فرموله کردن مسئله را بصورت سلسله مراتبی فراهم می کند.
۲- امکان در نظر گرفتن معیارهای مختلف کمّی و کیفی را در مسئله دارد.
۳- گزینه های مختلف را که در تصمیم گیری دخالت دارد بررسی و امکان تحلیل حساسیت روی معیارها و زیر معیارها را دارد.
۴- بر مبنای مقایسه زوجی بنا شده است و قضاوت و محاسبات را تسهیل می کند.
۵- میزان سازگاری و ناسازگاری تصمیم را نشان می دهد.
۶- از مبنای تئوریک قوی برخوردار است و براساس اصول بدیهی بنا شده است.
۷- تلفیق قضاوت ها برای محاسبه نرخ نهایی را می دهد.
۸- نظرات افراد مختلف را در مورد گزینه ها و معیارها لحاظ می کند.
۹- گزینه های مختلف، گزینه های کمّی و کیفی و معیارهای مختلف را در نظر می گیرد.
اما تحلیل سلسله مراتبی با وجود مزایایی که گفته شد دارای محدودیت هایی نیز هست که به آنها اشاره می شود.
۲-۷-۵- محدودیت های فرایند تحلیل سلسله مراتبی
تکنیک تحلیل سلسله مراتبی دارای محدودیتهایی نیز می باشد که از آن جمله می توان به این مورد اشاره داشت که به محض اینکه اندازه سلسله مراتب در مدل افزایش می یابد تابع مقایسات دو به دویی (نیاز به صورت نهایی) افزایش می یابد. اگرچه برای از بین بردن محدودیت روش مقایسات غیرمستقیم به لحاظ عملی مورد استفاده قرار می گیرد ولی انتقاد اساسی به آن وارد شده است که فرصت مستقیم را که در پاره ای از موارد بسیار مهم و حیاتی می باشد از تصمیم گیرنده سلب می نماید و نتیجه حاصله ممکن است منعکس کننده قضاوت واقعی فرد تصمیم گیرنده نباشد و مهمتر از آن این اشکال وجود دارد که معیار میزان سازگاری قضاوت های تصمیم گیرنده در ماتریس مقایسات زوجی که روح اساسی مدل تحلیل سلسله مراتبی را تشکیل می دهد مخدوش می شود.
در عمل برای از بین بردن این محدویتها پیشنهاداتی از سوی صاحبنظران همچون میلت، هارکر و توماس آل ساعتی صورت پذیرفته است که برای مطالعه بیشتر در این زمینه می توان به مقاله مدل تعادل شده تحلیل سلسله مراتبی برای نظرسنجی و تصمیم گیریهای گروهی نوشته دکتر اسماعیل مشیری چاپ شده در مجله دانش مدیریت در سال ۱۳۸۰ مراجعه نمود.
۲-۷-۶- ساخت درخت سلسله مراتبی با بهره گرفتن از تکنیک تاپسیس فازی
بنا کردن سلسله مراتبی و طبقه بندی مسئله مورد نظر به این ترتیب است که در راس سلسله مراتب، هدف کلی و کلان موضوع تصمیم گیری و در مراتب پایین تر صفات و معیارهایی که به نحوی از انحاء در کیفیت هدف تأثیر دارند (چنانچه لازم باشد می توان معیارها را به زیر گروه های جزئی تقسیم کرد) و بالاخره در آخرین سطح، گزینه ها و انتخاب های تصمیم گیری قرار می گیرند. این وضعیت یک چارچوب کلی استاندارد به شرح شکل زیر را بوجود می آورد که صرف نظر از نوع مسئله برای کلیه مسائل یکسان خواهد بود.
نمودار ۲-۱۰- تصمیم کلی مساله (هدف)
۲-۷-۷- حل مسائل از طریق تکنیک سلسله مراتب
ابتدا برای مقایسه معیارها باید اهمیت و وزن آنها را در گزینه های مختلف تعیین کرد که این کار شامل چهار مرحله زیر است:
۱- بیان معیار به صورت کمّی و قابل اندازه گیری
۲- همگون کردن یا نرمال کردن معیارهای متفاوت یک گزینه
۳- تعیین اوزان یا اهمیت هر معیار در گزینه ها
۴- اخذ مقدار مناسب معیار از جامعه یا نمونه
اوزان در روشی که توسط آل ساعتی بدست آمده مساوی است با:

که در آن
ماتریس تصمیم D:
ماتریس ستونی که بردارهای آن یک می باشد

در ماتریس تصمیم نسبت هر معیار نسبت به معیار دیگر هر عدد را که انتخاب کردیم نسبت معیار دوم به معیار اول عکس عدد قبلی باید باشد تا ماتریس سازگار باشد.
پس از بدست آوردن وزن مراحل مختلف؛ آنها را در ماتریس (مقایسات زوجی) به شکل زیر قرار می دهیم.

و رابطه زیر برقرار است.

که در آن  بردار وزن های واقعی، n تعداد عوامل یا عناصر می باشد.
در روش AHP بعد از تعیین اوزان معیارها نوبت به انتخاب گزینه ها با توجه به آن (اوزان) است که با بهره گرفتن از روش تاپسیس (تکنیکی برای بررسی ترجیحات یکسان توسط راه حل های ایده آل) است.
در این روش علاوه بر در نظر گرفتن فاصله یک گزینه A_j از نقطه ایده آل، فاصله آن از نقطه ایده آل منفی هم در نظر گرفته می شود. به آن معنا که گزینه انتخابی باید دارای کمترین فاصله از راه حل ایده آل بوده و در عین حال دارای دورترین فاصله از راه حل ایده آل منفی باشد.
الگوریتم

این ستاد به موجب مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در خرداد ماه ۱۳۸۵ تشکیل گردید.
هدف از این طرح:
اشتراک مساعی و همکاری بین دستگاه‌های مختلف در سطح مناطق شهر تهران در حوزه‌های مختلف برای پاسخگویی به مسائل و مشکلات پیشنهاد شده از طرف شورایاران،

( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )

تسریع در گردش کار اداری بین دستگاه‌های مختلف مسئول،
استفاده بهینه از توانمندی‌های شورایاری‌ها و سایر نهادهای داوطلب در سطح مناطق و محلات،
ایجاد تعامل و همکاری مناسب بین بخش‌های حاکمیتی مسئول در شهر تهران و بخش‌های مردمی و داوطلب.
۲-۱۱-۵-طرح برنامه ­های اوقات فراغت شهرداری تهران با الگوی مشارکت مردمی
شورای اسلامی شهر تهران با همکاری شهرداری تهران و معاونت‌های اجتماعی و فرهنگی شهرداری‌های مناطق ۲۲گانه در قالب عقد تفاهم‌نامه‌ای مشترک و دستورالعمل اجرایی این تفاهم‌نامه در سال ۱۳۸۵ با همکاری سایر دستگاه‌های مرتبط و با مشارکت و همراهی مستقیم شورایاری‌های محلات شهر تهران با رویکرد محله محوری برنامه‌های خود را در ۵ حوزه مسائل دینی، فرهنگی و هنری، ورزش و تفریحات سالم، گردشگری، سلامت و بهداشت و آموزش شهروندی در ۳۷۴ محله تهران اجرا نمودند. به منظور اجرای برنامه به هر محله معادل ۵۰ میلیون ریال اختصاص داده شد. در این طرح شورایاری‌های محله سرفصل­های پنج‌گانه برنامه و فعالیت­ها و طرح­های پیشنهادی خود را به نمایندگی از مردم محله به معاونت­های اجتماعی شهرداری­ های منطقه ارائه می­نمایند
۲-۱۲-سرمایه اجتماعی
اُفه و فوش، در تعریف سرمایه اجتماعی به آگاهی و توجه، اعتماد و مشارکت‌های انجمنی پرداخته‌اند (اُفه و فوش: ۲۰۰۲: ۲۰۰). استون، در سنجش سرمایه اجتماعی دو عنصر اصلی را مطرح کرده است. هنجارها که بیشتر در کیفیت روابط اجتماعی ظهور و بروز دارد و شامل: اعتماد اجتماعی به دوستان و آشنایان و اعتماد تعمیم‌یافته و اعتماد نهادی/ مدنی می‌گردد در ضمن هنجارهای همیاری را نیز مدنظر قرار داده است و در بعد دیگر شبکه‌ها که در ساختار روابط اجتماعی شکل می‌گیرد را مطرح کرده است که آن را در دو بعد شبکه‌ها و یا مشارکت‌های رسمی که در انواع انجمن‌ها، اتحادیه‌ها، نهادها و… می‌گردد و شبکه‌ها و یا مشارکت‌های غیررسمی با خویشاوندان، دوستان، همسایگان و… می‌گردد (کلمن۲۰۰۱: ۹-۸).
- تجارب مشارکتی در سطح تجارب جهانی
برنامه جعبه ابزار مشارکت شهروندی و تجارب بین شهرداری ­ها
اولین تجربه جهانی که به عنوان موردی حائز اهمیت می­توان آن را مورد توجه قرار داد، الگو و برنامه جعبه ابزار مشارکت شهروندی در سطح شهرداری­ های جهان است؛ که با هدف بسط تجارب مشارکتی شهروندی بین شهرداری ­ها در دو فضای واقعی و مجازی شکل گرفته است. در حال حاضر دامنه فعالیت این الگوی مشارکتی در دو بعد جهانی و منطقه­ای صورت می­گیرد. براساس آخرین یافته­های موجود^[۲] این جعبه ابزار به انتقال تجارب جالبی پرداخته است (جدول شماره ۱).
جدول ۲-۲: برخی از فعالیت‌های برنامه جعبه ابزار مشارکت شهروندی و تجارب بین شهرداری‌های جهان (۲۰۰۶-۲۰۰۴)

۱- Participation. Newsletter (2004-2007) http://www.Toolkit
۲-۱۳- الگوهای مشارکت شهروندی مدیریت شهری در کشورهای پیشگام
الگوهای مشارکتی برنامه­ ریزی توسعه شهری در شهرداری­ های آمریکا، آلمان­، انگلستان­، ترکیه­، ژاپن و فرانسه (جوامع پیشگام)­، مورد نظر این پژوهش هستند. این شهرداری ­ها به واسطه داشتن ویژگی­های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که ناشی از زمینه ­های اجتماعی آن­ها است؛ به یک معنا پایه­گذار الگوهای مشارکتی در برنامه­ ریزی و مدیریت شهری هستند. این نکته خصوصاً برای آلمان­، بریتانیا و فرانسه و آمریکا بیش از ژاپن و ترکیه مصداق دارد.
بیشترین کاربرد این الگوهای مشارکتی در برنامه­ ریزی و مدیریت شهری را می­توان در فرایند تهیه و تصویب برنامه ­های توسعه شهری و اجرای پروژه­ های مربوطه ملاحظه کرد.. (پناهی، ، ،۱۳۸۸،ص،۷۸)
۲-۱۴-طراحی الگوی مشارکت شهروندان در امور شهری
این پروژه که جامع­ترین پروژه مطالعاتی شهرداری تهران در ارتباط با مسئله شهروند محوری می‌باشد، با تلاش مرکز مطالعات و برنامه­ ریزی شهر تهران و معاونت اجتماعی و فرهنگی شهر تهران به انجام رسیده است و هم اکنون در مرحله نهایی تحویل پروژه می­باشد. پروژه فوق­الذکر برای پاسخگویی به این سؤال اساسی تنظیم شده است که وضعیت مشارکت شهروندان در امور شهری تهران چگونه است؟ نقاط قوت و ضعف، فرصت‌ها و تهدیدهای مشارکت شهروندان کدامند؟ چه الگوهایی را می‌توان درخصوص عملیاتی کردن مشارکت در بین شهروندان به کار بست؟
برای پاسخ به این سه سؤال در درجه اول مطالعات نظری پیرامون مشارکت، فرایند تاریخی آن و ارائه مدل نظری و چارچوب نظری تحقیق انجام گرفت. براساس این چارچوب، جامعه آماری از مناطق ۲۲گانه شهر تهران در قالب حجم نمونه انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این بررسی در قالب جداول، نمودارها و تحلیل‌های آماری گزارش تفصیلی ارائه شده است. از سوی دیگر جهت بررسی عمیق موضوع مطالعه حوزه‌های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی- مدیریتی، قانونی- حقوقی و فضایی- کالبدی مشارکت شهروندان به صورت مطالعه عمیق انجام گرفت. این مطالعه در کنار پیمایش تحقیق به برنامه‌ریزان شهری امکان می‌دهد تا در برنامه‌های کوتاه‌مدت، میان‌مدت و بلندمدت به تدوین چشم‌اندازها، اهداف، راهبردها، سیاست‌ها و الگوهای مشارکت شهروندان در امور شهری بپردازند.
مطالعه به روش کمی (پیمایش) و کیفی (مصاحبه عمیق) انجام شده است. اطلاعات در قالب سؤالات بسته، باز و نیمه باز از طریق پرسشنامه و مصاحبه عمیق و به منظور دست‌یابی به تجزیه و تحلیل راهبردی (SWOT­) نقاط قوت، ضعف‌ها، فرصت‌ها، و تهدیدهای اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، سیاسی- مدیریتی، قانونی- حقوقی و فضایی- کالبدی مربوط به مشارکت شهروندان در امور شهری به دست آمده است.
نتایج نشان داد که مشارکت شهروندان به طور اعم در ایران و به طور اخص در تهران دارای موانع ساختاری، اجتماعی– فرهنگی، سیاسی- مدیریتی، حقوقی و فضایی است. الگوهای مشارکت بسته به شدت و ضعف هر یک از این عوامل متفاوت است. در برخی موارد علی رغم تاکید مدیریت ارشد شهرداری تهران بر ضرورت مشارکت شهروندان در امور شهری، این ضرورت از سوی مدیران شهری و شهروندان پیگیری نمی‌شود و مشارکت شهروندان عمدتاً صوری، سمبلیک و نمادین است.
با توجه به اهمیت اطلاع مدیران محترم از یافته‌های تحقیق، به طور خلاصه نقاط ضعف و قوت، فرصت‌ها و تهدیدها شهروند محوری و مشارکت شهروندی در ابعاد اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی، سیاسی- مدیریتی، قانونی- حقوقی و فضایی- کالبدی بیان می­گردد.
۱- حوزه اجتماعی- فرهنگی
نقاط قوت:
سرمایه اجتماعی یکی از مهم‌ترین نقاط قوت یک جامعه است که عامل کنترل اجتماعی نیز محسوب می‌شود. احساس شهروندی ظرفیت‌های مردم را در بهبود امور شهری به کار می‌گیرد. تقویت این سرمایه منوط به رشد تشکل‌های غیردولتی، نهادها و شورایاری‌ها در سطح محلی و منطقه‌ای است.
مدیریت شهری با ایجاد کانون‌های مشارکتی و کارگاه‌ها، همایش‌ها و سمینارهای آموزشی از پتانسیل زنان و بازنشستگان در بهبود مدیریت شهری استفاده کند. احساس توانمندی، احترام و پرستیژ اجتماعی این اقشار را تقویت کند. از این تجربیات در بهبود امور محله‌ای می‌توان کمک فراوانی گرفت و با تقویت اثرگذاری آنان، از بروز افسردگی‌ها و احساس پوچی و ناتوانی‌شان نیز جلوگیری نمود.
مشارکت جوانان، عامل مهمی در بهبود نارسایی‌ها و مشکلات است. جوانان در امور فرامحله‌ای تلاش قابل ملاحظه‌ای دارند. ناپختگی و تجربه کم آنان را با بهره‌گیری از تجربیات بزرگان، بزرگسالان و بازنشستگان می‌توان جبران کرد. مدیریت شهری می‌تواند با تشکیل اتاق فکر مشاوران جوان و تقویت تعامل آنان با اقشار مجرب، ضمن ایجاد احساس تعهد و مسئولیت‌پذیری، افراد را به کنترل رفتارهای خود و دیگران وادار سازد و از نظرات و دیدگاه‌های آنان در بهبود زندگی اجتماعی و امور شهری بهره گیرد.
نقاط ضعف: